500+ पर्यायवाची शब्द (Paryayvachi Shabd in Hindi) | Synonms in Hindi

500+ पर्यायवाची शब्द

परिभाषा: किसी शब्द के सामान अर्थ को बताने वाले शब्दों को पर्यायवाची शब्द कहते हैं। पर्यायवाची में पर्याय का अर्थ है – समान अर्थात एक जैसा और वाची शब्द का अर्थ होता है – बताने वाला। आपकी जानकारी के लिए आपको बता दूँ, पर्यायवाची शब्द को समानार्थक शब्द भी कहते हैं।

  • जैसे: आँख: नेत्र, नयन लोचन (यहां नेत्र, नयन और लोचन तीनो शब्द का अर्थ एक ही है और वह है आँख। )
  • अग्नि: आग, अनल पावक, ज्वाला इत्यादि।
  • अंधा: नेत्रहीन, अंधा, दृष्टिहीन।
  • अनुमति: सहमति, इजाजत, स्विकीर्ति, अनुमोदन।
  • किताब: पोथी, ग्रन्थ, पुस्तक।

कुछ सामान्य रूप से पूछे जाने वाले Paryayvachi Shabd

Q1: राजा का पर्यायवाची शब्द: महाराज, नरपति, भूपेश आदि।

अ से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द Part 1

निचे अ से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द की सूची निचे दी गयी है।

क्रमांक शब्द पर्यायवाची शब्द
1.अहंकार अभिमान, घमंड, दंभ, गर्व, मान।
2.अहंकारी अकड़ू, मगरूर, घमंडी, गर्वित,
3.अलंकार भूषण, विभूषण, आभूषण, जेवर, गहना।
4.अतिथि पहना,मेहमान, आगंतुक।
5.अमृत सोम, सुधा, अमिय,पीयूष, सुरभोग
6.अग्नि दहन, आग, ज्वाला, अनल, पावक, धनञ्जय, कृशानु, धूमकेतु
7.असुर राक्षस, निश्चर, दैत्य, टंचार, दानव, रात्रिचर,
8.अंधकार तम, टिटमिर, अँधेरा, तमस, रात
9.अनादर अपमान, तिरष्कार, अवज्ञा, अवहेलना, अवमानना।
10.अंग अंश, हिस्सा, घातक, उपादान, खंड, भाग, टुकड़ा, शरीर, तन, देह।
11.अभिमान दर्प, दंभ, अहंभाव, अहं, मान, मद
12.अंत इतिश्री, समापन, इति, समाप्ति।
13.अंतर् असमानता, भेद, फर्क, भिनत्ता
14.अंदरभात, अंदरूनी, आंतरिक, अभ्यन्तर
15.अंधा नेत्रहीन, अंधा, दृष्टिहीन।

अ से शुरू होने वाले Paryayvachi Shabd Part 2

निचे अ से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द की Part 2 सूची निचे दी गयी है।

मिलता जुलता लेख: हिंदी सामान्य ज्ञान | GK Question or General Knowledge
क्रमांक शब्द पर्यायवाची शब्द
16.अंदाज़ अटकल, कयास, अनुमान, अंदाजा
17.अंतरिक्ष खगोल, आकाशमंडल, गगनमंडल, नभमंडल
18.अंशुमान सूरज, रवि, दिनकर, दिवाकर, अहंकारी, सूर्य
19.अंबर आकाश, आसमान, फलक, नभ, गगन।
20.अंबुद बादल, मेघ, घनशयाम, घटा, प्रमोद।
21.अंशु रश्मि, किरण, मयूख, मरीचि
22.अकड़बाज घमंडी, अकड़ू, अहंकारी, ऐंठू, गर्वीला।
23.अच्छा बछिया, बेहतर, भला, उत्तम, चोखा
24.अक्ल मेधा, प्रज्ञा, विवेक, बुद्धि
25.अड़ंगा बाधा, रुकावट, विघ्न, व्यवधान
26.अतीत भूतकाल, भूत, गत, विगत
27.अजनबी अपरिचित, अनजान, नावाकिफ
28.अटल अविचल, अडिग, स्थिर, अचल
29.अधीन परतंत्र, परवश, आश्रित,
30.अत्याचारी नृशंस, जालिम, बर्बर।

अ से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द Part 3

निचे अ से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द की Part 3 सूची निचे दी गयी है।

क्रमांक शब्द पर्यायवाची शब्द
30.अनाज अन्न, खाद्यान, गल्ला।
31.अदालतकचहरी, डंडालय, न्यायालय।
32.अनाथ लवाईरस, तीम, बेसहारा, अनाश्रित।
33.अनमोलबहुमूल्य, बेशकीमती, अमूल्य।
34.अनपढ़ अपढ़, अशिक्षित, निरक्षर।
35.अनुभवी तजुर्बेकार, जानकार, अनुभवप्राप्त।
36.अनुमति सहमति, इजाजत, स्विकीर्ति, अनुमोदन।
38.अनुरोध विनती, विनय, आग्रह, प्रार्थना।
39.अमीर धनि, मालदार, धनवान, दौलतमंद।
40.अर्चना आराधना, पूजन, पूजा, अर्चन।
41.अंगज बेटा, लड़का, सूत, सुवन, आत्मज, तनुज, तनय, नंदन, लाल, पुत्र, रोम।
42.असत्य झूठा,मिथ्या, असत, जाली, बनावटी
43.असभ्य गंवार, अशिष्ट, अभद्र, अकुलीन,
44.अंक संख्या, आंकड़ा, अँकवर, चिन्ह
45.आँगन कामिनी, वामा, सुंदरी, सुमुखि

आ से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द Part 1

निचे आ से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द की Part 1 सूची निचे दी गयी है।

क्रमांक शब्द पर्यायवाची शब्द
46.आकाश आसमान, गगन, नभ, व्योम, फलक, रोष
47.आक्रोश खीज, रिष, कोप, क्रोध
48.आग पावक, ज्वाला, आतिश, जलन, तपन, ऊष्मा, ताप, अग्नि, अनल, पावक।
49.आचरण चाल-चलन, बर्ताव, व्यवहार, चरित्र
50.अहसान उपकार, भलाई, आभार, कृतज्ञता अनुग्रह।
51.आज्ञा आदेश,फरमान, आदेश
52.आँख नेत्र, नयन, लोचन, चक्छु, दृष्टि, अक्षि
53.आश्रम कुटिया,विहार, मठ, संघ, अखाड़ा।
54.आम आम्र, रसाल, मादक, अमृतफल, सहुकार
55.आवंटन विभाजन, वितरण, बाँटना, बाँट
56.आँगन चौक, प्रांगण, अँगना, अजिरा,
57.आंधी बवंडर, तूफ़ान, अंधड़
58.आइना दर्पण, ऐनक, शीशा
59.आरंभ श्री गणेश, शुभारम्भ, प्रारम्भ, शुरुआत, बिस्मिल्ला, उदय, उत्पत्ति, जन्म।
60.आगंतुक अतिथि, मेहमान अभ्यागत

आ से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द Part 2 | Synonms in Hindi

निचे आ से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द की Part 2 सूची निचे दी गयी है।

क्रमांक शब्द पर्यायवाची शब्द
61.आकर्षक मोहक, चित्ताकर्षक, सुन्दर, मोहक, प्रलोभक, मनमोहक, लुभावना,
62.आचार्य शिक्षक, अध्यापक, प्राध्यापक, गुरु
63.आज़ादी स्वाधीनता, स्वतंत्रता, गुरु
64.आजीविका व्यवसाय, रोजी-रोटी, वृति
65.आकलन आगणन, मूल्य, निरूपण, आंक, कूत, तखमीना
66.आकस्मिक आपात, अकारण, क्षणिक, अप्रत्याशित, अचानक
67.आत्मा जीवात्मा, रूह, जीव, अंतरात्मा
68.आदत प्रकृति, प्रवृति, रूह
69.आदमी मानव, मनुष्य, मनुज, मानुष, इंसान
70.आकृति बनावट, ढांचा, आकर, शेहरा,-मोहरा, डील-डौल
71.आक्रमण हमला,चढ़ाई, धावा, अभियान, प्रहार, वॉर, आघात
72.आबरू सम्मान, प्रतिष्ठा, इज्जत।
73.आयु उम्र, वय, जीवनकाल
74.आरसी दर्पण,आइना, शीशा।
75.आवास घर, निवास-स्थान, निकट, निवास।

क से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द Part 1

निचे क से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द की Part 1 सूची निचे दी गयी है।

क्रमांक शब्द पर्यायवाची शब्द
76.कमलनलिन, अरविन्द, उत्पल, अम्भोज, वनज, कंज
77.कपड़ामयुख, वस्त्र, चीर, वसन, पट, अंशु, कर, अम्बर, परिधान।
78.कुबेरकित्ररेश, यक्षराज, धनद, धनाधिप, राजराज।
79.किरणगभस्ति, रश्मि, अंशु, अर्चि, गो, कर, मयूख, मरीचि, ज्योति, प्रभा
80.कामदेवमदन, मनोज, अनंग, मनसिज, काम, रतिपति, पुष्पधन्वा, मन्मथ
81.कबूतरकपोत, रक्तलोचन, पारावत, कलरव, हारिल।
82.कण्ठग्रीवा, गर्दन, गला, शिरोधरा
83.किस्मतहोनी, विधि, नियति, भाग्य
84कचबाल, केश, कुन्तल, चिकुर, अलक, रोम, शिरोरूह।
85.किनारातीर, कूल, कगार, तट
86.किसानकृषक, भूमिपुत्र, हलधर, खेतिहर, अन्नदाता
87.कृपाप्रसाद, करूणा, अनुकम्पा, दया, अनुग्रह
88.किताबपोथी, ग्रन्थ, पुस्तक
89.कानकर्ण, श्रुति, श्रुतिपटल, श्रवण, श्रोत, श्रुतिपुट
90.कोयलकोकिला, पिक, बसंतदूत, सारिका, कुहुकिनी, वनप्रिया।

क से शुरू होने वाले Paryayvachi Shabd Part 2

निचे क से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द की Part 2 सूची निचे दी गयी है।

क्रमांक शब्द पर्यायवाची शब्द
91.कृष्णराधापति, घनश्याम, वासुदेव, माधव, मोहन, केशव, गोपीनाथ, मुरलीधर, द्वारकाधीश,यदुनन्दन, कंसारि, रणछोड़, बंशीधर, गिरधारी।
92.कुत्ताश्रा, श्रवान, कुक्कुर, शुनक, सरमेव।
93.कल्पद्रुमदेवद्रुम, कल्पवृक्ष, पारिजात, मन्दार, हरिचन्दन।
94.क्रोधरोष, कोप, अमर्ष, गुस्सा, आक्रोश, कोह, प्रतिघात।
95.कार्तिकेयकुमार, षडानन, शरभव, स्कन्द।
96.कंटककाँटा, खार, सूल।
97.कंदरागुफा, खोह, विवर, गुहा ।
98.काककौआ, वायस, काग, करठ, पिशुन।
99.कंगालनिर्धन, गरीब, रंक, धनहीन ।
100.कंचनस्वर्ण, सोना, कनक, कुंदन, हिरण्य।
101.कर्जउधार, ॠण, कर्जा, उधारी, कुसीद।
102.कल्याणभलाई, परहित, उपकार, भला।
103.कटकफौज, सेना, पलटन, लश्कर, चतुरंगिणी।
104.कद्रमान, सम्मान, इज्जत, प्रतिष्ठा।
105.कमलालक्ष्मी, महालक्ष्मी, श्री, हरप्रिया।

ख से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द Part 1

निचे ख से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द की Part 1 सूची निचे दी गयी है।

क्रमांक शब्द पर्यायवाची शब्द
106.खघोतजुगनू, सोनकिरवा, भगजोगिनी।
107.खरगधा, गर्दभ, खोता, रासभ, वैशाखनंदन।
108.खानाभोज्य सामग्री, खाध्य वस्तु, आहार, भोजन।
109.खगपक्षी, द्विज, अण्डज, शकुनि, पखेरू।
110.खंभास्तूप, स्तम्भ, खंभ।
111.खंडअंश, भाग, हिस्सा, टुकड़ा।
112.खटमलमत्कुण, खटकीट, खटकीड़ा।
113.खादिमनौकर, चाकर, भृत्य, अनुचर।
114.खाविंदपति, मियाँ, भर्तार, बालम, साजन, सैयाँ।
115.खरगोशशशक, शशा, खरहा।
116.खलकदुनिया, जगत, जग, विश्व, जहान।
117.खंडन करनाखंड-खंड करना, विभाजित करना, अमान्य करना, गलत ठहराना, असत्य सिद्ध करना, रद्द करना, झूठा साबित करना, अप्रमाणित करना।
118.खखारनाकफोत्सारण करना, बलगम निकालना, खाँसना।
119.खजानाकोष,निधान, निधि, कोषाकार, संग्रह, भंडार, गोदाम, अजायबघर।
120.खुदगर्जस्वार्थी, मतलबी, स्वार्थपरायण।

ख से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द Part 2

निचे ख से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द की Part 2 सूची निचे दी गयी है।

क्रमांक शब्द पर्यायवाची शब्द
121.खुदाराम, रहीम, रहमान, अल्लाह, परवरदिगार।
122.खूनरक्त, लहू, शोणित, रूधिर।
123.खतरनाकसंकटजनक, भयावह, जोखिम का, डरावना,खौफनाक, भयानक, आशंकाप्रद।
124.खतराभय,डर,खौफ, आशंका, खटका,अंदेशा।
125.खटकाआशंका, चिंता, फिक्र, अनिश्चय, अविश्वास, द्विविधा, संदिग्धावस्था, संदेहावस्था, खतरा, डर, भय।
126.खट्टाअम्ल, तुर्श, चुक्क।
खत – पत्र, चिट्ठी, पाती, रेखा, लकीर।
127.खबरसमाचार, हालचाल, वृतांत, संदेश, सूचना, जानकारी, संदेशा, पता, खोज, सुधि, चेत, चेतना, संज्ञा, होश।
128.खबरदारसतर्क, सावधान, सजग, जागरूक, होशियार, चौकन्ना, सचेत।
129.खतरे में डालनाआपत्ति में छोड़ना, संकट में डालना, विपत्ति, में डालना, आपदग्रस्त करना, विपदा में डालना, विपत्र करना।
130.खराअच्छा, बढ़िया, निर्दोष, शुद्ध, निष्कपट, ईमानदार, बेलाग, सच्चा।
131.खराबीदोष, अवगुण, बुराई, अधम, खोटा, गंदा, घटिया, बेकार, सड़ियल।
132.खरोंचकटाव, निशान, दरार, भंग।
133.खबर देनासूचना देना, अवगत कराना, सूचित करना, जानकारी देना, इत्तला करना, समाचार कहना, हाल बताना, आगाह करना।
134.खरगोशशश, शशक, खरहा।

ग से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द Part 1 | Synonms in Hindi

निचे ग से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द की Part 1 सूची निचे दी गयी है।

क्रमांक शब्द पर्यायवाची शब्द
135.गणेशविनायक, गजानन, गौरीनंदन, मूषकवाहन, गजवदन, विघ्रनाशक, भवानीनन्दन, विघ्रराज।
136.गुरूशिक्षक, आचार्य, उपाध्याय।
137.गणेशविनायक, गणपति, लंबोदर, गजानन् ।
138.गन्नाईख, इक्षु, उक्षु, ऊख।
139.गाफिलबेखबर, बेपरवाह, असावधान।
140.गिरिपहाड़, मेरू, शैल, महीधर, धराधर, भूधर।
141.गुलामीदासता, परतंत्रता, परवशता।
142.गेहूँकनक, गोधूम, गंदुम।
143.ग्राहमगरमच्छ, घड़ियाल, मगर, झषराज।
144.गदहाखर, गर्दभ, धूसर, रासभ, बेशर, चक्रीवान, वैशाखनंदन
145.गंभीरअथाह, गहरा, अतल, घना, गहन, सघन, भारी, विकट, घोर, भावसंयमी, भावगोप्ता, संयत, धीर, शांत, सरल, अप्रदर्शनशील, गूढ़, जटिल, कठिन, दुर्गम, दुर्भेघ, दुरूह।
146.गतिचाल, वेग, रफ्तार, गमन, हरकत, स्पंदन, दशा, अवस्था, हाल, हालत, स्थिति, माया, लीला।
147.गतिशीलचल, अस्थिर, चलनशील, चलंत, चलता- फिरता, गतिमान।
148.गर्भभ्रूण, गर्भपिण्ड, अर्भ, अर्भक।
149.गर्मउष्ण, उत्तप्त, तप्त, ज्वलंत।

ग से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द Part 2

निचे ग से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द की Part 2 सूची निचे दी गयी है।

क्रमांक शब्द पर्यायवाची शब्द
150.गहनअभेध, दुर्गम, घना, निविड़, सघन, गंभीर, गहरा।
151.गाड़ीशकट, सवारी, वाहक, यान, वाहन, बैलगाड़ी।
152.गालीअपशब्द, दुर्वचन, अशिष्ट-उक्ति, अश्लील कथन, गाली-गलौज, अपभाषा, कुत्सित भाषा, बदजबानी।
153.गिरवीरखना, बंधक रखना, रेहन रखना।
154.गिरावटअपकर्ष, अधःपात, पतन, अधःपतन, अपकर्षण।
155.गीलाआर्द्र, अशुष्क, सिक्त, तर, नम, भीगा।
156.गुड़ियापुत्रिका, पुत्तलिका, पांचालिका, पुतली।
157.गुणविशेषता, खूबी, योग्यता, निपुणता, प्रवीणता, काबिलियत।
158.गुप्तछिपा हुआ, अप्रत्यक्ष, परोक्ष, अप्रकट, गोपित, गूढ़, प्रच्छन्न, अंतर्निहित, गूढ़, कठिन, जटिल।
159.गुलछर्रे उड़ानाआमोद-प्रमोद करना, खुशी मनाना।
160.गुलामदास, सेवक, नौकर, अनुचर, परतंत्र, पराधीन, परवश।
161.गोबर गणेशमूर्ख, अनाड़ी, बेवकूफ, जड़।
162.गोरागौर, धवल, श्वेतपूर्ण, हिमवर्ण।
163.ग्वालिनअहिरिन, गोपी, गोपवधू।

घ से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द Part 1

निचे घ से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द की Part 1 सूची निचे दी गयी है।

मिलता जुलता लेख: हिंदी वर्णमाला | Alphabets, Letters, Vowel, Consonants in Hindi
क्रमांक शब्द पर्यायवाची शब्द
164.घरआलय, आवास, गेह, गृह, निकेतन, निलय, निवास, भवन, वास, वास-स्थान, शाला, सदन।
165.घनाघन, सघन, घनीभूत, घनघोर, गझिन।
166.घपलागड़बड़ी, गोलमाल, घोटाला।
167.घुमक्कड़भ्रमणशील, पर्यटक, यायावर।
168.घटककलश, घड़ा, कुम्भ, संघटक, कारक, तत्व, अवयव, अंग, उपांश, भाग, उपादान।
169.घरेलूहिला-मिला हुआ, सधा हुआ, पला हुआ, पालतू।
170.घाटभरणतट, घट्ट, नदीतट, अवस्थानतट।
171.घाटाहानि, टोटा, नुकसान।
172.घुटनाठेघुँना, घुटिक, साँस रूकना।
173.घुमानाचक्कर देना, फेरा देना, नचाना, गोलाई में चलाना, सैर कराना, टहलाना, भ्रमण कराना, विचरण कराना।
174.घृणाजनकघृणात्मक, घनौना वितृष्णाजनक, कुत्सित, विरक्तिकर, वमनोत्पादक, अप्रीतिकर, अप्रिय।
175.घृणापूर्णअवज्ञासूचक, तिरस्कारी, घृणित, तिरस्कारपूर्ण, अवमानी, अवहेलनात्मक।
176.घोषणाउद्घोषण, ऐलान, सूचना, विज्ञप्ति, अधिसूचना, डुग्गी।
177.चतुरविज्ञ, निपुण, नागर, पटु, कुशल, दक्ष, प्रवीण, योग्य।
178.चंडीदुर्गा, अंबा, काली, कालिका, जगदंबिका, भगवती।

च से शुरू होने वाले Paryayvachi Shabd Part 1

निचे च से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द की Part 1 सूची निचे दी गयी है।

मिलता जुलता लेख: IAS Officer कैसे बने और ये क्या है? | IAS in Hindi
क्रमांक शब्द पर्यायवाची शब्द
179.चंदनगंधराज, गंधसार, मलयज।
180.चतुराननविधाता, ब्राह्म, सृष्टा, सृष्टिकर्ता।
181.चनाचणक, रहिला, छोला।
182.चारूकमनीय, मनोहर, आकर्षक, खूबसूरत।
183.चावलतंदुल, धान, भात।
184.चूहामूसा, मूषक, मुसटा, उंदुर।
185.चेहराशक्ल, आनन, मुख, मुखड़ा।
186.चोरीस्तेय, चौर्य, मोष, प्रमोष।
187.चौकन्नासजग, सचेत, सावधान, जागरूक, चौकस।
188.चकरानाचक्कर खाना, सिर घूमना, घूमना, फिरना, घूमता-सा दिखाई देना।
189.चढ़ावआरोहण, आरोहन, प्ररोहण, आरोह।
190.चमकप्रकाश, ज्योति, रोशनी, दमक, प्रभा, झलक, झलमल,
191.चरित्रचाल-चलन, चलन स्वभाव, व्यवहार, आचरण, करनी, शील, सदाचार, आचार।
192.चरित्रहीनचरित्रभ्रष्ट, दुश्चरित्र, अनैतिक, दुराचारी, कामुक, व्यभिचारी, व्यसनी, बदचलन, अधम, अवारा।
193.चहलआनंदोत्सव, धूमधाम, चहल-पहल, रौनक।

च से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द Part 2 | Synonms in Hindi

निचे च से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द की Part 2 सूची निचे दी गयी है।

क्रमांक शब्द पर्यायवाची शब्द
194.चांडालअंत्यज, श्वपच, शुद्र, अस्पृश्य, अछूत, श्वपाक, नीच, पतित।
195.चालगति, वेग, रफ्तार, आचरण, चाल-ढाल, बनावट, रीति, रस्म, प्रथा, ढंग, प्रकार, चालाकी, चतुराई।
196.चिन्ताध्यान, फिक्र, सोच, ऊहापोह, परवाह, विचार, उद्विग्रता, अधीरता, रंज, दुःख, शोक व्यथा।
197.चिकित्सालयअस्पताल, दवाखाना, शफाखाना, औषधालय।
198.चिन्हलक्षण, निशान, छाप, पहचान, संकेत, प्रतीक, सूचक, घोतक।
199.चीखक्रंदन, आक्रंदन, कर्कशनाद, चीत्कार, चिल्लाहट, कूक।
200.चीजपदार्थ, वस्तु, द्रव्य।
201.चीनीशर्करा, शक्कर, खांड।
202.चुगलीपरिवाद, प्रवाद, कुत्सा, निंदा, द्वेषपूर्ण, चुगलखोरी।
203.चेतनाचेत, होश, ज्ञान, मनोज्ञान, संज्ञा, सुधबुध, बोध, विचारना, समझना, सावधान होना।
204.चौकआँगन, सेहन, चबूतरा, चौहट्टा।
205.चौकसीनिगरानी, निगहबानी, सावधानी, होशियारी सजगता, सर्तकता।

छ से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द Part 1

निचे छ से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द की Part 1 सूची निचे दी गयी है।

क्रमांक शब्द पर्यायवाची शब्द
206.छिछोरापनओछापन, क्षुद्रता, तुच्छता, लघुता, नीचता
027.छिद्रछेद, रंध्र, सूराख, बिल, गड्ढ़ा, कोटर
208.छतरीछत्र, छाता, छत्ता
209.छीछालेदरदुर्गति, दुर्दशा, फजीहत, किरकिरी
210.छुट्टीअवकाश, फुर्सत, रूखसत, विश्राम, विराम, कार्यनिवृत
211.छूटमुक्ति, छुटकारा, निस्तार, सुविधा, सहूलियत, ढील, कटौती।
212.छानबीनजाँच, पूछताछ, खोज, अन्वेषण, शोध, गवेषण
213.छैलासजीला, बाँका, शौकीन
214.छँटनीकटौती, छँटाई, काट-छाँट
215.छातीसीना, वक्ष, वक्षस्थल, उर, उरोज, कुच, पयोधर, वक्षस्थल।
216.छींटाकशीताना, व्यंग्य, फब्ती, कटाक्ष।
217.छोरसीमा, पराकोटि, अत्यंत, अंत, नोक, कोर, किनारा, सिरा।
218.छायाछाँह, छाँव, परछाई, प्रतिबिम्ब, प्रतिकृति, साया, प्रतिच्छाया।
219.छिछलाअल्पबुद्धि, अल्पमति, तुच्छ, ओछा, उथला, कम गहरा, हल्का।
220.छिन्न-भिन्नटूटा-फूटा, तितर-बितर, बिखरा, छितराया हुआ, अस्त-व्यस्त।
221.छोहममता, स्नेह, प्रेम, दया, कृपा, अनुग्रह।

ज से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द Part 1

निचे ज से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द की Part 1 सूची निचे दी गयी है।

क्रमांक शब्द पर्यायवाची शब्द
222.जलमेघपुष्प, अमृत, सलिल, वारि, नीर, तोय, अम्बु, उदक, पानी, जीवन, पय,पेय।
223.जहरगरल, कालकूट, माहुर, विष।
224.जानकीसीता, वैदही, जनकसुता, मिथिलेशकुमारी, जनकतनया, जनकात्मजा।
225.जंगलड़ाई, संग्राम, समर, युद्ध।
226.जईफीवृद्धावस्था, बुढ़ापा, बुजुर्गी।
227.जन्नतस्वर्ग, सुरधाम, बैकुंठ, सुरलोक, हरिधाम।
228.जन्मांधसूरदास, अंधा, आँधरा, नेत्रहीन।
229.जबहवध, हत्या, कत्ल, खून।
230.जमीनधरती, भू, भूमि, पृथ्वी, धरा, वसुंधरा।
231.जयजीत, फतह, विजय।
232.जवानीयुवावस्था, यौवन, तारूण्य, तरुणाई।
233.जहीनबुद्धिमानी, अक्लमंद, मेधावी, मेधावान, तीक्ष्ण बुद्धि।
234.जाँघउरू, जानु, जघन, जंघा, रान।
235.जिंदगीजिंदगानी, जीवन, हयात।
236.जिल्लतअपमान, तिरस्कार, अनादर, तौहीन, बेइज्जती।

ज से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द Part 2

निचे ज से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द की Part 2 सूची निचे दी गयी है।

क्रमांक शब्द पर्यायवाची शब्द
237.जुलाहाबुनकर, कोली, कोरी।
238.जोहड़तालाब, तलैया, तड़ाग, सरोवर, जलाशय।
239.ज्ञानीविद्वान, सुविज्ञ, आलिम, विवेकी, ज्ञानवान।
240.जगानासक्रिय बनाना, चेष्टायुक्त करना, प्रबुद्ध करना, चेतन बनाना, जागरूक करना, जागृत करना, उठाना।
241.जटिलपेचीला, पेंचदार, उलझा हुआ, कठिन, विकट, मुश्किल, विषम।
242.जनसेवकअधिसेवक, पदाधिकार, लोकसेवक, लोकाचारी।
243.जन्मउत्पत्ति, उद्भव, प्रसूति, जीवन, आरम्भ, शुरूआत, श्रीगणेश।
244.जन्मजातजन्मज, जन्मगत, सहज, वंशगत, स्वाभाविक प्राकृत, प्राकृतिक, अकृत्रिम, असली, वास्तविक।
245.जहरीलाजहर मिला, जहर भरा, विषैला, विष भरा, विषयुक्त, प्राणहारी।
246.जागरूकप्रबुद्ध, सावधान, सचेत, खबरदार, चेतन, होशियार, चौकन्ना।
247.जादूइंद्रजाल, माया, कौतुक, चमत्कार, वशीकरण, सम्मोहन।
248.जानकारपरिचित, विज्ञ, निपुण, कुशल, प्रवीण।
249.जानलेवाप्राणान्तक, घातक, प्राणघातक, मारक।
250.जालसाजीषड्यंत्र, कपट, जाल, धोखाधड़ी, ठगी।
251.जालिमपाशविक, क्रूर, निर्दय, हिंसक, बर्बर, निष्ठुर, बेदर्द, बेरहम।

ज से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द Part 3

निचे ज से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द की Part 3 सूची निचे दी गयी है।

क्रमांक शब्द पर्यायवाची शब्द
250.जिम्मादायित्व, उत्तरदायी, जवाबदेही, जिम्मेवारी, उत्तरदायी।
253.जिम्मेदारउत्तरदायी, उत्तरदेय, उत्तरदाता, जिम्मेवार, जवाबदेह।
254.जुलाबरेचक, दस्तावर।
255.जूतापदयात्रा, उपानह, पादुका, पनही, चर्मपादुका।
256.जैसेउसी तरह से, जिस तरह से, ज्यों ही, जिस प्रकार।
257.जोंकरक्तपा, जलूका, जलाका, जलोका, जलौका।
258.जोकरवैहासिक, विदूषक, ठिठोलिया, भाँड, मसखरा, हँसोड़।
259.जोखिम उठानाआग से खेलना, आग में कूदना, अंगारों पर पैर रखना, तलवार की धार पर चलना, ओखली में सिर देना, साहसपूर्ण कार्य करना, संकट का सामना करना, खतरा मोल लेना।
260.जोरबल, शक्ति, ताकत, ऊर्जा, वश, अधिकार, परिश्रम, मेहनत।
261.ज्येष्ठजेठा, बड़ा, अग्रज।
262.ज्योतिषीदैवज्ञ, गणक, भविष्यवक्ता, खगोलज्ञ।
263.ज्वालालपट, लौ, अग्रिशिखा, ज्योति, शिखा, गर्मी, ताप, जलन।

झ से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द Part 1

निचे झ से शुरू होने वाले पर्यायवाची शब्द की Part 1 सूची निचे दी गयी है।

क्रमांक शब्द पर्यायवाची शब्द
264.झरनाउत्स, स्त्रोत, प्रपात, केतु।
265.झण्डाध्वजा, पताका, केतु।
266.झाँसाअधड़, आँधी, बवंडर, झंझावत, तूफान।
267.झींगुरघुरघुरा, झिल्ली, जंजीरा, झिल्लिका।
268.झटकनाछीनना, मार लेना, लूट लेना, हथिया लेना, ऐंठना।
269.झटपटवेगपूर्ण, तीव्रता से, तुरंत, जल्दी से, तेजी से।
270.झड़पझंझट, झगड़ा, तू-तू-मैं-मैं, बखेड़ा, हाथापायी, तकरार।
271.झिझकदुविधा, अनिर्णय, असमंजस, संकोच, हिचकिचाहट, आगा-पीछा।
272.झींसीफुहार, जलकण।
273.झुंडसमूह, गिरोह, समुदाय, जत्था, गण, भीड़, दल, जमघट, टुकड़ी।
274.झूठामिथ्या, अप्रकृत, अवास्तव, नकली, बनावट, कल्पित, कूट, दिखावटी, असत्यवादी, मिथ्यावादी।
275.झूमनाकाँपना, हिलना, डोलना, लहराना, झोंका, खाना, झूलना।
276.झोंकनाफेंकना, ढकेलना, गिराना, डालना, घुसेड़ना।
277.झोंपड़ीपर्णकुटी, पर्णशाला, कुटी, कुटिया, कुटीर, झुग्गी।

अंतिम शब्द

इस लेख के माध्यम से आपने 500 से अधिक पर्यायवाची शब्दों (Paryayvachi Shabd | Synonms in Hindi) को जाना और समझा। इसके आलावा इस लेख से संबंधित किसी प्रकार की कोई शिकायत, सुझाव या सवाल आपके पास हो तब निचे कमेंट के माध्यम से हमें जरूर बतलायें, धन्यवाद्।

FAQs

Q1: कमल का पर्यायवाची शब्द?

उत्तर: लक्ष्मी, महालक्ष्मी, श्री, हरप्रिया।

Q2: सूर्य का पर्यायवाची शब्द?

उत्तर: सूरज, रवि, दिनकर, दिवाकर, अहंकारी,अंशुमान।